20/08/2024 – OGÓLNOPOLSKA WYSTAWA POPLENEROWA „IWONICZ
I ZDROJE” MUZEUM MONET I MEDALI JANA PAWŁA II W CZĘSTOCHOWIE, GODZ.18.00
AUTORZY PRAC:
MAGDALENA ANZORGE – KURKOWSKA
ADAM BOCHEŃSKI
DAWIID BOCHEŃSKI
PAULINA BOCHEŃSKA
RAFAŁ CIERPIAŁ
MAŁGORZATA DOMAŃSKA
ANITA GROBELAK
BOGUSŁAWA GRZYWIŃSKA
KRZYSZTOF HADRJAN
JERZY KLIMACZAK
JOLANTA MAŁEK
KRZYSZTOF MAZOŃ
AGNIESZKA MROZEK
ANDRZEJ ORLIK
MARIAN PANEK
EWA POWROŹNIK
JOLANTA SOŁTYSIAK
JÓZEF ULIŃSKI
Pomysłodawcą pleneru jest Marek Ogrodniczek – były działacz AZS Rzeszów, a jego organizatorem Andrzej Orlik – malarz, rzeźbiarz, twórca repujado i ikon; członek Częstochowskiego Stowarzyszenia Plastyków im. Jerzego Dudy – Gracza; odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2021 roku. Komisarzem 12 edycji pleneru została Anita Grobelak – artysta plastyk i animator, założycielka Grupy artystycznej ATINA; członek Regionalnego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.
W ostatnich dwóch latach na iwonickich plenerach artyści sporo czasu poświęcili rodowi Załuskich, do których Pałac w Iwoniczu należał i jacy z Iwonicza – Zdroju uczynili europejski kurort wypoczynkowy. W roku 2024 artyści więcej czasu poświęcili na analizę pejzażu i architektoniki Iwonicza oraz Iwonicza Zdroju.
W czasie pleneru jego uczestnicy stacjonują w Zespole pałacowym Załuskich, którego atmosfera i urokliwe otoczenie sprzyjają twórczym działaniom. Podczas pobytu w Iwoniczu – Zdroju najchętniej szkicują w plenerze, on location, tworząc zapisy, które albo są bezpośrednio przenoszone na płótno lub pozostają w formie rysunkowej.
Iwonicz Zdrój jest największym i najstarszym uzdrowiskiem w województwie podkarpackim, przyciągającym kuracjuszy z całej Europy. Jego walory, występujących tutaj wód mineralnych, znane już były w XVI wieku. Miejsce polecał między inny nadworny medyk Stefana Batorego, a zakład zdrojowy cieszył się sporą popularnością w kraju i za granicą. Jednak miejscowość w XVIII stuleciu przeżywa kryzys, by rozkwitnąć dzięki nowym właścicielom Iwonicza w wieku XIX – hrabiom Załuskim, którzy budując w pięknym parku pierwszy zakład kąpielowy i pensjonaty nadali mu charakter europejskiego kurortu.
Również artystów urzeka architektura zabytkowego Pałacu Załuskich wraz z jego zabudową (spichlerzem, oranżerią) i przepięknym parkiem; starego Dwóru Załuskich; Starych Łazienek; Pijalni Wód Mineralnych; Domu Zdrojowego; Białego Orła i innych budynków.
Historia założenia pałacowego w Iwoniczu sięga połowy XV wieku. W 1445 wzmiankowany jest pierwotny dwór. Właścicielami majątku byli wtedy Morawa, Banesz i Boczko piszący się „z Iwonicza”. Kolejni właściciele to: Marcin Iwaniecki, w XVI w. Zbigniew Sienieński, w XVII w. Bobolowie i Witowscy, w XVIII w. Stadniccy, Ossolińscy i Potoccy. W 1793 r. Wieś zakupił Michał Ostaszewski, by po sześciu latach odsprzedać ją Teofilowi Załuskiemu. Iwonicz pozostał w rękach rodziny Załuskich do poł. XX stulecia. Możliwe, że kolejną siedzibą właścicieli był budynek spichlerza, który wybudowany na początku XVII wieku mógł pełnić funkcję „domu pańskiego”, a później, jak głosi tradycja, zboru ariańskiego. Przebudowano go w 1782 r. staraniem Józefa Ossolińskiego na spichlerz. Kolejny dwór wzniesiono jako pawilon myśliwski, drewniany. Został on przebudowany w 1840 r. z inicjatywy Amelii z Ogińskich Załuskiej, żony Karola Załuskiego. Wówczas Amelia rozplanowała krajobrazowe założenie parkowe, na starszych, XVIII-wiecznych ogrodach geometrycznych, z adaptacją w kompozycji parkowej pozostałości wcześniejszych fortyfikacji: wałów i fos. W pierwszej połowie XIX wieku powstała również oranżeria.
Istniejący do dziś pałac w Iwoniczu został wzniesiony w latach 1882-1883 z inicjatywy Michała i Heleny Załuskich, ówczesnych właścicieli majątku. Rodzina Załuskich była gospodarzami Iwonicza do wybuchu II wojny światowej i zapisała się chwalebnie w dziejach okolicy, doprowadzając do założenia i rozkwitu uzdrowiska Iwonicz. W czasie II wojny światowej budynek został zniszczony za sprawą stacjonujących w nim wojsk niemieckich, potem rosyjskich. Po wojnie majątek upaństwowiono. W drugiej połowie XX wieku mieściła się tu szkoła, następnie PGR i Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego. W latach 1977-78 obiekt był remontowany, a później zespół pałacowy został przekazany Uniwersytetowi Rzeszowskiemu i pełni funkcję Międzynarodowego Centrum Edukacji Ekologicznej Uniwersytetu Rzeszowskiego.
ORGANIZATOR PLENERU: ANDRZEJ ORLIK
KOMISARZ WYSTAWY: ANITA GROBELAK, ANDRZEJ ORLIK
Organizatorzy i patroni:
– MUZEUM MONET I MEDALI JANA PAWŁA II w CZĘSTOCHOWIE
– GRUPA ARTYSTYCZNA ATINA
– CZĘSTOCHOWSKIE STOWARZYSZENIE PLASTYKÓW im. JERZEGO DUDY-GRACZA
– UZDROWISKO IWONICZ S.A.
– ZESPÓŁ PAŁACOWY ZAŁUSKICH
MIĘDZYNARODOWEGO CENTRUM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO W IWONICZU